Γιατί όμως ένα παιδί να μπει στη διαδικασία ανάγνωσης ενός λογοτεχνικού βιβλίου;
Αναμφισβήτητα, κάθε βιβλίο που φτάνει στα χέρια μας έχει να μας διηγηθεί μια ιστορία. Μια ιστορία μέσω της οποίας μικροί και μεγάλοι γίνονται επιβάτες σ'ένα ταξίδι με προορισμό έναν άγνωστο, μαγικό κόσμο που ίσως δεν είχαν φανταστεί μέχρι τότε. Με τα μακρινά Ταξίδια στο κέντρο της Γης μαζί με τον Ιούλιο Βέρν έρχονται σε επαφή με αλλόκοτα πλάσματα, μέσα σε υπόγειες στοές ή κάνουν το Γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες. Στις Δώδεκα παρά δώδεκα ο Ευγένιος Τριβιζάς μας μεταφέρει στο μυθικό προθάλαμο του χωροχρόνου και γινόμαστε θεατές σε έναν συναρπαστικό πόλεμο ανάμεσα στο Παρελθόν και το Μέλλον.
Είναι αυτή η περιήγηση που συνυφαίνει την είσοδο στη μαγική εικόνα που προσφέρει το διάβασμα ενός βιβλίου και την προετοιμασία για την πρώτη επαφή με το μεγάλο άγνωστο που έπεται, όταν πια τα παιδιά θα συνοδεύουν τους γονείς ή γίνουν κι οι ίδιοι γονείς. Όταν φτάσει η στιγμή να αντικρίσουν μια κοινωνία που δεν ξέρει ποιος είσαι, αλλά εξετάζει μόνο τις πράξεις σου. Άλλοτε μέσα απο τους Άθλιους του Βίκτωρος Ουγκώ, τα παιδιά εξοικειώνονται με την ιδέα του «καλού» και του «κακού», μαθαίνοντας πώς σε καθετί γύρω μας υπάρχουν δύο όψεις. Σχεδόν τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται στον Πρίγκιπα και το φτωχό του Μάρκ Τουέιν ή στον Τομ Σόγιερ, το πρώτο καλό κακό παιδί της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Άλλοτε μέσα από τα μάτια του Μέλιου, Ένα παιδί [που] μετράει τ' άστρα υψώνεται ενάντια στην αδικία και αγωνίζεται να αποδείξει πως θα δικαιωθεί μέσα από το βιβλίο, ζώντας μέσα σ' ένα διπολικό κόσμο κακίας και καλοσύνης, αγάπης και μίσους, φιλίας κι έχθρας.
Μέσα από το λογοτεχνικό ταξίδι, οι νεαροί αναγνώστες αντιλαμβάνονται ακόμη ότι η «τύχη» δε μοιράζεται ισάξια σε όλους τους ανθρώπους. Ήρωες που ζουν στην εξαθλίωση, όπως Το κοριτσάκι με τα σπίρτα, ονειρεύονται μια ζωή που εμείς θεωρούμε όχι μόνο φυσιολογική, αλλά και αυτονόητη. Ήρωες, όπως ο μικρός Ρεμί που Χωρίς Οικογένεια ή ο Όλιβερ Τουίστ, ζουν τις περιπέτειές τους μέσα στη δυστυχία και την ανασφάλεια, χωρίς ν'απολαμβάνουν την αγάπη και τη φροντίδα μιας οικογένειας. Αυτές οι ιστορίες οδηγούν τον αναγνώστη ένα βήμα πιο κοντά στην αναγνώριση των αγαθών που τους είναι διαθέσιμα και συνεπώς στην έκφραση ευγνωμοσύνης προς αυτά. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται στο μικρό αναγνώστη συναισθήματα έγνοιας ή/και συμπόνιας προς τον άνθρωπο, αλλά κυρίως γεννιέται η επιθυμία και η ανάγκη να βοηθήσει όποιον τα στερείται.
Γιατί η αξίας της οικογένειας έγκειται στους δεσμούς της. Σαν ένας κρίκος, ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές, παραμένει εκεί να μας υπενθυμίζει πως ακόμα κι αν κάποια στιγμή είναι πια αδύνατον να μας προσφέρει όσα συνήθιζε, θα είναι πάντοτε εκεί για μας, όπως αποκαλύπτει η Ελευθερία στη Μωβ Ομπρέλα.
Πόσο σημαντική είναι επίσης η αξία της φιλίας, μας ωθεί να το συνειδητοποιήσουμε ο Μικρός Πρίγκιπας, όπως προβάλλεται μέσα απο τα λόγια της σοφής αλεπούς που παρατηρεί τη ζωή αλλά και την ανθρώπινη φύση. Πόσο η διαφορετικότητα επηρεάζει τη συμπεριφορά του ανθρώπου στον Εγωιστή Γίγαντα, κάνοντάς τον μοναχικό, απομονωμένο, σκληρό και πώς γίνεται αποδεκτή μέσα από την επίπονη διαδικασία που μαθαίνει κανείς να αγαπά και να εμπιστεύεται τους άλλους. Με πιο κωμικό τρόπο η συντροφικότητα, μέσω των θεσμών της φιλίας και της οικογένειας, παρουσιάζεται Στις περιπέτειες τους Μικρού Νικόλα. Για να θυμούνται οι παλιοί και μαθαίνουν οι νεότεροι. Ή στον Τρελαντώνη ακόμη, όπου αποτυπώνεται με απαράμιλλο χιούμορ αυτή η ανεπιτήδευτη ανεμελειά των παιδικών χρόνων μέσα σε ένα κατά τα άλλα αυστηρό περιβάλλον.
Είναι λοιπόν αυτές οι αξίες, οι οποίες σαν συνονθύλευμα όλων των διδαγμάτων που προσφέρει η λογοτεχνική ανάγνωση, συντροφεύουν τον άνθρωπο σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η δύναμη της αγάπης, η μοναδικότητα, η αλληλεγγύη που χτίζεται μέσα απο τη συντροφικότητα, το θάρρος και η δυνατότητα προσαρμογής σε δύσκολες καταστάσεις, ακόμα και η σωστή διαχείριση των άφθονων ή ελάχιστων αγαθών.
Κι αν όπως πολλοί ισχυρίζονται ότι τα happy ends φαίνεται να υπάρχουν μόνο στα παραμύθια, μάλλον αγνοούν τη λέξη κλειδί: «μαγεία». Μια μαγεία που δημιουργείται μέσα από τη φαντασία, το ταξίδι και την αγάπη. Κι όσοι δεν πιστεύουν στη μαγεία, δε θα τη ζήσουν ποτέ. Γιατί όπως μας λέει το τιμώμενο πρόσωπο αυτής της μεγάλης γιορτής του βιβλίου, ο Άντερσεν: «Το να ζεις μόνο δεν είναι αρκετό, είπε η πεταλούδα. Πρέπει να έχεις λιακάδα, ελευθερία κι ένα μικρό λουλούδι».
Στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού βιβλίου, η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καλλιθέας σε συνεργασία με τη Βιβλιοθήκη Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς διοργανώνουν δρώμενα για τη γιορτή με πολλές δραστηριότητες και απίθανες εκπλήξεις για τους νεαρούς φίλους του βιβλίου. Αξίζει τον κόπο και το χρόνο να επισκεπτείτε τους χώρους διοργάνωσης μαζί με τα παιδιά σας!
Πληροφορίες για το πρόγραμμα των εκδηλώσεων μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
*Αν θέλετε να μοιραστείτε κι εσείς εικόνες από την καθημερινότητά σας επικοινωνήστε μαζί μας.
BrightStarsNote : Τα σχόλια σας είναι σημαντικά για εμάς. Ο χώρος κάτω από την ανάρτηση προσφέρεται γι' αυτό το σκοπό. Αλλά για όσους προτιμούν να αφήσουν ένα πιο προσωπικό σχόλιο ή μια ερώτηση, μπορούν να το στείλουν εδώ.